Du lịch sinh thái mới mẻ và hấp dẫn du khách

Nằm trong nền khí hậu nhiệt đới gió mùa, Việt Nam có địa hình địa hình đồi núi và cao nguyên, với hơn 3,200km đường bờ biển trải dài, hàng ngàn hòn đảo với nhiều kích thước lớn nhỏ khác nhau, hệ động thực vật đa dạng phân bố đều khắp, cộng đồng nhiều dân tộc với những nét đặc trưng riêng… Chính các yếu tố này là điều kiện cần và đủ làm nên bộ mặt của loại hình du lịch sinh thái hiện nay ở Việt Nam.

Du lịch sinh thái và những điều cần biết 

Du lịch sinh thái là gì?

Du lịch sinh thái là hình thức du lịch dựa vào thiên nhiên, gắn với bản sắc văn hóa địa phương cùng sự tham gia của cộng đồng nhằm phát triển bền vững. Từ đó có thể hiểu rằng, du lịch sinh thái là loại hình du lịch dựa vào thiên nhiên, hòa vào thiên nhiên, bao gồm tìm hiểu, nghiên cứu thiên nhiên, tìm hiểu, nghiên cứu văn hóa bản địa của cộng đồng. Tài nguyên du lịch sinh thái chính là các giá trị tự nhiên thể hiện trong một hệ sinh thái cụ thể và các giá trị văn hóa bản địa tồn tại và phát triển không tách rời hệ sinh thái tự nhiên đó.

Các loại hình du lịch sinh thái phổ biến hiện nay

Du lịch sinh thái gồm nhiều loại hình khác nhau, cụ thể là: Du lịch thiên nhiên (Nature Tourism), Du lịch dựa vào thiên nhiên (Nature - Based Tourism), Du lịch môi trường (Environmental Tourism), Du lịch nhạy cảm (Sensitized Tourism), Du lịch nhà tranh (Cottage Tourism), Du lịch bền vững (Sustainable Tourism), Du lịch đặc thù (Particular Tourism), Du lịch xanh (Green Tourism), Du lịch mạo hiểm (Adventure Tourism), Du lịch bản xứ (Indigenous Tourism), Du lịch có trách nhiệm (Responsible Tourism)… Ở Việt Nam, loại hình Du lịch thiên nhiên (Nature Tourism) hay Du lịch dựa vào thiên nhiên (Nature - Based Tourism) hiện đang được nhiều du khách ưa chuộng.

Các hệ sinh thái đặc trưng ở Việt Nam

Hệ sinh thái san hô:  đa dạng về chủng loại, tương đương với các khu vực giàu san hô khác ở Tây Thái Bình Dương, trong đó ở khu vực ven bờ phía Bắc có 95 loài, ở khu vực ven bờ phía Nam có 255 loài.

Hệ sinh thái đất ngập nước: mỗi vùng sẽ có những đặc thù riêng, nổi trội hơn cả là hệ sinh thái ngập mặn ven biển trải dài dọc bờ biển từ Móng Cái ở Quảng Ninh đến Mũi Nai ở Kiên Giang. Trong các hệ sinh thái ngập mặn thì hệ sinh thái rừng ngập mặn đồng bằng châu thổ sông Cửu Long nuôi dưỡng một số lớn các loài chim. Một dạng hệ sinh thái đất ngập nước tiêu biểu khác là các đầm lầy nội địa hoặc đầm phá ven bờ, như hệ sinh thái rừng tràm U Minh, tứ giác Long Xuyên.

Hệ sinh thái vùng cát ven biển: tập trung chủ yếu ở các vùng ven biển miền Trung. Các nhóm hệ sinh thái cát hình thành trên các loại cát khác nhau: hệ sinh thái vùng cồn cát trắng vàng, hệ sinh thái vùng đất cát biển và hệ sinh thái vùng đất cát đỏ. Đặc biệt hơn cả là khối cát đỏ ở Tây Bắc Phan Thiết với các cồn di động vừa tạo sức hút lớn với du khách tham quan, vừa có thể phục vụ sản xuất nông nghiệp như trồng hoa màu, dưa hấu, đào lộn hột…

Các nguyên tắc gắn liền với sự phát triển du lịch sinh thái

- Du lịch sinh thái là không được làm tổn hại đến tài nguyên, môi trường, những nguyên tắc về môi trường không chỉ áp dụng cho những nguồn tài nguyên bên ngoài (tự nhiên và văn hóa) mà còn nằm ở bên trong nó.

- Du lịch sinh thái phải tập trung vào các giá trị cốt lõi bên trong hơn là chỉ chú ý đẩy mạnh các giá trị bên ngoài.

- Các nguyên tắc về môi trường và sinh thái cần phải đặt lên hàng đầu, do đó mỗi du khách tham gia hình thức du lịch sinh thái cần thuận theo lẽ tự nhiên và chấp nhận sự hạn chế của môi trường sinh thái.

- Du lịch sinh thái cần bảo đảm lợi ích bền vững với tài nguyên, với địa phương và với ngành.

- Du lịch dinh thái là một hoạt động mang tính chất quốc tế, cần phải thiết lập một khuôn khổ quốc tế cho ngành.

Tiềm năng phát triển du lịch sinh thái ở Việt Nam

Các yếu tố tiềm năng tạo điều kiện cho hình thức du lịch sinh thái phát triển ở Việt Nam rất phong phú. Đó là bản sắc văn hóa đa dạng của hơn 54 dân tộc anh em cùng những nguồn tài nguyên vô cùng giá trị, với hơn 40,000 các di tích. Chính sự hòa quyện, đan xen tinh tế của lịch sử, văn hóa, ẩm thực trên nền kiến trúc phong cảnh có giá trị triết học phương Đông đã làm cho Việt Nam có sức hấp dẫn về du lịch sinh thái.